H&M presenteert een 'roadmap' naar een leefbaar loon

Veel kledingmerken hebben na jarenlange campagnes het recht op een leefbaar loon in hun gedragscodes opgenomen, maar er zijn maar weinig merken die serieus bezig zijn lonen in kledingfabrieken te verhogen. H&M presenteerde onlangs haar plannen om hier verandering in te brengen: een roadmap naar een leefbaar loon.

Een veel gehoord excuus van bedrijven om geen leefbaar loon uit te betalen is dat er geen algemeen geldende definitie voor bestaat. Daarom is de Schone Kleren Campagne ook teleurgesteld dat de roadmap geen duidelijke definitie van een leefbaar loon hanteert. Zonder een duidelijke definitie is het onmogelijk om een roadmap te creeren, of het succes ervan te meten.

Wel zien we de roadmap als een positieve stap richting leefbaar loon, omdat H&M duidelijke doelen en deadlines vaststelt. H&M zegt hun toeleveranciers een hogere inkoopsprijs  te willen betalen om zo ervoor te zorgen dat het fabrieksmanagement meer ruimte heeft om hun arbeiders een leefbaar loon uit te betalen. Dat is een belangrijke voorwaarde om tot een leefbaar loon te komen. Ook wil H&M haar inkooppraktijken verbeteren om zo overmatig overwerk te verminderen, en ontwikkelt H&M een instrument om de ontwikkelingen van de werkelijke lonen op de werkvloer te meten.

Maar als H&M echt een leefbaar loon mogelijk wil maken voor de vrouwen die hun kleren maken, dan moet de roadmap een stuk verder gaan.

• Het is belangrijk dat H&M definieert wat zij onder een leefbaar loon verstaan. We roepen hen op om hiervoor het leefbaar loon van de Asia Floor Wage te hanteren. De Asia Floor Wage heeft voor verschillende Aziatische landen berekend wat de huidige lonen zijn, en wat je zou moeten verdienen om in je basisbehoeftes (o.a. huur, eten, drinken, kleding schoolgeld, medicijnen) te voorzien.

• Daarnaast zegt H&M een rol te willen spelen bij onderhandelingen tussen fabrieksmanagement en arbeiders. Hartstikke goed, maar op deze manier kan nog geen leefbaar loon bereikt worden. Het uitgangspunt van het fabrieksmanagement is namelijk het wettelijk minimumloon. Omdat dat vaak maar een kwart van het leefbaar loon bedraagt zal via onderhandelingen nooit een loon bereikt worden dat voldoende is om van rond te komen.

Het is belangrijk dat er onderhandelingen op fabrieksniveau komen, maar daarbij zal H&M ook lokale vakbonden moeten betrekken. Hierbij zou een eerste stap voor H&M het ondertekenen van het Indonesia freedom of association protocol kunnen zijn. Dit is een overeenkomst tussen vakbonden en werkgevers in Indonesie en grote sportmerken als Nike, Puma en adidas die ervoor moet zorgen dat er goed overleg is tussen vakbonden en fabrieken. Een volgende stap is om een  soortgelijke oplossingen te zoeken voor andere landen. Daarnaast zou H&M vakbondsvertegenwoordigers kunnen uitnodigingen om deel te nemen aan hun adviesraad.

H&M begint met pilotprojecten in drie fabrieken waar zij de enige afnemer zijn, dit is alvast goed. Maar het moet duidelijk worden hoe zij deze pilots gaan opschalen naar fabrieken waar ook andere merken inkopen. En hoe het zit met de onderaannemers die via-via kleding voor H&M maken is onduidelijk.

Al met al zijn we voorzichtig optimistisch. We hebben H&M laten weten dat we hopen dat zij:

• vakbonden meer betrekken bij hun werk,
• er een  duidelijke benchmark komt,
• er duidelijkheid komt over hoe zij verder gaan uitbouwen naar andere fabrieken.

We blijven het werk van H&M om een leefbaar loon mogelijk te maken natuurlijk nauwlettend volgen.