Europese Commissie waarschuwt Bangladesh: bij geen verbetering rondom vakbondsvrijheid volgt onderzoek
foto Catrien Ariens
In een nieuwe briefing paper beschrijft de Schone Kleren Campagne de ontwikkelingen sinds de repressie tegen vakbonden en arbeiders in Bangladesh in december 2016 en licht toe waarom zij bij de Europese Commissie aandringt op een onderzoek naar de mate waarin de Bengaalse overheid de de GSP EBA voorwaarden schendt.
In december 2016 gingen duizenden kledingarbeiders de straat op om een hoger loon te eisen. De Bengaalse overheid greep dit vreedzaam protest aan om het werk van vakbondsactivisten en organisaties in de kledingsector onmogelijk te maken.
Na maandenlange internationale acties van vakbonden en mensenrechtenorganisaties, sloten overheid en werkgeversorganisatie met Bengaalse vakbonden een overeenkomst waarin afspraken staan over het terugtrekken van de aanklachten tegen vakbondsleiders en -activisten, de heropening van alle vakbondskantoren en het terug in dienst nemen van alle ontslagen arbeiders. De Schone Kleren Campagne dringt erop aan dat deze afspraken zo snel mogelijk worden geïmplementeerd.
Everything But Arms en Sustainability Compact
Sinds 2001 profiteert Bangladesh van het Algemeen Voorkeurssysteem GPS 'Everything But Arms' dat gunstige handelsvoorwaarden biedt aan 'minst ontwikkelde landen' waaronder toegang verkregen wordt tot de Europese markt voor alle producten met uitzondering van wapens en munitie. De EU vereist van de GSP begunstigde landen om fundamentele internationale mensenrechten, inclusief arbeidsrechten, te respecteren. Het niet nakomen van afspraken kan een reden zijn voor de EU om een onderzoek te starten, en wanneer het betreffende land geen actie onderneemt kan dat leiden tot een opschorting van de preferenties.
In 2013 tekende de Bengaalse overheid het EU Sustainability Compact en stemde daarmee in met een wetsherziening en het respecteren van fundamentele arbeidsrechten waaronder vakbondsvrijheid. De vakbondswet is nog niet in lijn gebracht met internationale standaarden en de recente gebeurtenissen tonen aan dat vakbondsrechten nog steeds systematisch geschonden worden. Ook de ILO bevestigde in 2016 de schending van vrijheid van vereniging en drong bij de Bengaalse overheid aan op een aantal maatregelen.
De Europese Commissie zal de Bengaalse overheid duidelijk moeten maken dat de rechten van arbeiders gerespecteerd dienen te worden. Hiermee doet zij niets anders dan er actief op toe zien dat de (eigen) bestaande regels en afspraken worden nagekomen. Schone Kleren Campagne doet daarom een dringend beroep op de Europese Commissie om toch een onderzoek te starten naar de mate waarin de overheid van Bangladesh de GSP EBA voorwaarden geschonden heeft, als er niet op korte termijn verbeteringen plaatsvinden. De arbeidsrechtensituatie staat op de agenda van een review-bijeenkomst van het Sustainability Compact welke op 18 mei in Bangladesh plaastvindt. De Europese Commissie bepaalt op uitkomsten van de review of verdere actie wordt genomen.
Lees meer over de labour crackdown, lonen in Bangladesh en de barrières die worden opgeworpen tegen vakbonden en arbeiders die opkomen voor eigen rechten in deze paper.